قیزیل قلم آذر Qizil Qelem

 خطایی تبریزی یکی از شعرای دربار سلطان بعقوب آغ قویونلو است که بین سالهای 860 الی 872 هجری در پایتخت خود تبریز حکومت می کرده است. از زندگی و شرح حال او اطلاعاتی در دست نیست و تنها مثنوی یوسف و زلیخا از او در دست است که تعداد فراوانی از نسخه های آن در گوشه و کنار کشورمان، حتی کشورهای همسایه موجوداست. آنچه از فحوای شعر او برمی آید وی این منظومه ی زیبا را در هموان سالهای سلطنت سلطان یعقوب سروده و به وی تقدیم کرده است.    می دانیم که در زمان شاعران و هنرمندان بسیار مورد احترام و لطف دربار سلطان بوده اند که از آن میان می توان ملک الشعرا حبیبی، روشنی، محمد کاتبی، بدر شروانی، ضیایی اوردوبادی، احمدی، انصاری، حیرانی، اهلی و برخی از هنرمندان مانند درویش دهقی، بابا فغانی، همایون و دیگران را نام برد. این هنرمندان و شعرا در دربار به رقابت و خلاقیت ادبی – هنری پرداخته و مورد حماین قرار می گرفتند. خود سلطان یعقوب نیز از استعئائ شاعری برخوردار بود و اشعاری به زبان مادری بیادگار نهاده است.    در تاریخ ادبیات آذربایجان، نام خطایی با نام شاه اسماعیل صفوی عجیت گشته است؛ اما شاعران دیگذی نیز با تخلص خطایی وجود داشته اند و تذکره ها از این خطایی ها نیز سخن گفته اند. شاید نخستین کسی که به خطایی تبریزی و مثنوی یوسف و زلیخا اشاره کرده است محمدعلی تربیت باشد. ایشان در نگارش زندی و اشعار شاه اسماعیل خطایی، از قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...